Hildakoen Arautegi Orokorra
Autonomia-erkidego bakoitzeko Osasun Araudiak edozein hileta-zerbitzua baldintzatzen duten legezko betebehar eta beharrak jasotzen ditu. Betebehar horietatik abiatuta, Hiletan Gutxieneko Zerbitzutzat ulertzen dugun ekintza minimo bat ezartzen dela, gainerako ekintzak osagarriak direlako edo pertsona bakoitzaren erlijioarekin edo/eta ohiturekin lotutako eskakizunei erantzuten dietelako.
Gora
II Kapitulua / 6. Artikulua – Epeak.
- 1.– Oro har, III. Taldeko gorpu bati heriotzaren ondorengo hogeita lau eta berrogeita zortzi ordu bitartean emango zaio behin betiko helmuga.
Autopsiak egin diren kasuetan edo transplanteetarako organoak, ehunak edo atal anatomikoak lortu diren kasuetan, gorpuei heriotzaren ondorengo hogeita lau orduko epean eman ahal izango zaie behin betiko destinoa. Gorpuzkiei ere eman ahal izango zaie azken destinoa hogeita lau ordu baino lehen, usteltzearen hasierako zantzuak nabari direnean edo egoera hori gertatzea aurreikusten denean, eta zirkunstantzia hori heriotza-agirian jasotzen da.
- 2.– Aldi baterako kontserbatutako III. taldeko gorpuei heriotzaren ondorengo hirurogeita hamabi orduko epean emango zaie behin betiko helmuga.
- 3.– Baltsamatutako III Taldeko gorpuei behin betiko helmuga emango zaie hil eta laurogeita hamasei orduko epean.
- 4.– Izoztutako III Taldeko gorpuak aurreko epeak betetzetik salbuetsita daude.
- 5.– III. multzoko gorpuek, Euskal Autonomia Erkidegorako jatorria eta xedea dutenak eta esku-hartze judizialik gabe, lurperatzeko epea 72 ordura arte luzatu ahal izango dute aldi baterako kontserbaziorik beharrik gabe, baldin eta baimendutako leku batean kokatutako hozkailu batean egon badira. . . Garraioa zuzenean egingo da, geldialdirik gabe, azken helmugara.
Autopsiak egin diren kasuetan edo transplanteetarako organoak, ehunak edo atal anatomikoak lortu diren kasuetan, gorpuei heriotzaren ondorengo hogeita lau orduko epean eman ahal izango zaie behin betiko destinoa. Gorpuzkiei ere eman ahal izango zaie azken destinoa hogeita lau ordu baino lehen, usteltzearen hasierako zantzuak nabari direnean edo egoera hori gertatzea aurreikusten denean, eta zirkunstantzia hori heriotza-agirian jasotzen da.
Gorpu bati behin betiko destinoa emateko epea heriotzatik 24 ordutik eta organo judizial eskudunak dagokion lizentziaren bidez helmuga baimentzen duen 48 ordura artekoa da.
Epe hori 72 ordura arte luzatu ahal izango da gorputza baimendutako gune hozkatu batean irautea egiaztatzen den kasuetan eta dagozkion epeetara kontserbazio edo baltsamatze kasuetan.
I Kapitulua / 13. Artikulua.– Zerraldoen erabilpena.
- 1.– Gorpuzkiak garraiatzea, lurperatzea eta errausketa hurrengo artikuluan adierazitako ezaugarriak dituen dagokion hilkutxarekin egin beharko dira. Hilkutxa bakoitzak gorpu bakarra eduki behar du, biak aldi berean hil diren amen eta haur abortatuen kasuan izan ezik.
- 2.– Debekatuta dago Gorpuzkiak garraiatzea, lurperatzea eta erraustzea Erregelamendu honetan adierazitako ezaugarrietako dagokion hilkutxarik gabe, hondamendiak, anomalia epidemiologiko larriak edo osasun-administrazioak berariazko ebazpen bidez baimentzen dituen kasuetan izan ezik.
- 3.– Debekatuta dago hilkutxak berrerabiltzea, dagozkion neurri higieniko-sanitarioak hartu ondoren biltzeko hilkutxa izan ezik.
Azken destinoaren arabera fabrikatutako zerraldo homologatuak erabiltzea derrigorrezkoa da kasu guztietan.
III Kapitulua / 19. Artikulua.– Gorpuak eta giza aztarnak garraiatzeko bideak.
1.– Gorpuak eta giza aztarnak garraiatzea baimendutako hileta-enpresa batek bakarrik egingo du eta Erregelamendu honetan ezarritako baldintzetan.
2.– Garraioak honako bide hauekin egin daitezke:
- a- Horretarako esklusiboki erabiltzen diren hileta-autoak, hurrengo artikuluan zehaztutako baldintzak betetzen dituztenak.
- b- Tren-furgonetak, itsasontziak edo hegazkinak, aplikatzen zaien berariazko araudiaren arabera.
- d- Osasun Sailak kasu zehatzerako baimendu ditzakeen beste batzuk.
Gorpuzkinen eta giza aztarnen garraioa esklusiboki baimendutako hileta-enpresa batek egingo du eta Erregelamendu honetan ezarritako baldintzetan, salbuespenik gabe.
II Kapitulua / 5. Artikulua.- Destino final de los cadáveres y restos humanos.
1.- Sin perjuicio de la utilización de órganos, tejidos y piezas anatómicas para transplantes, el destino final de todo cadáver y resto humano será:
- a. Enterramiento en lugar autorizado.
- b. Cremación en lugar autorizado.
Cualquier otro destino que no esté contemplado dentro de la normativa, no será viable. El enterramiento estará sujeto a la obtención o disposición de una concesión o propiedad de cementerio. En caso contrario, se consultará si el ayuntamiento de su localidad dispone de un lugar reservado para sus habitantes censados.
I Kapitulua / 29. Artikulua.- Baimenaren kudeaketa.
- 1.- Behar bezala inskribatutako hileta-enpresa batek egingo du eskaera, hildakoaren senitartekoa edo hurbilekoa ordezkatuz. 26.4.d eta 27.4 artikuluetan aurreikusitako kasuetan, eskaera zuzenean senitartekoek edo hurbilekoek ere egin ahal izango dute.
- 2.- Eskaera honekin dokumentazio hau aurkeztu beharko da:
Baimenez gain, hileta-konpainia arduratuko da osasun baimena izapidetzeaz eta heriotzaren alta inskribatzea Beilaetxe Helbideari dagokion Erregistro Zibilean.
Alta izapidetu ondoren, Erregistro Zibilak Heriotza Zibilaren Ziurtagiriak emango ditu eta haiek eskatzen duten beilatokiaren, agentziaren edo senideen eskura jarriko ditu gero izapidetzeko.
IV Kapitulua / 10. Artikulua.- Derrigorrezko kontserbazioa eta baltsamatzea iragankorra.
1.- Aldi baterako kontserbazioa derrigorrezkoa izango da kasu hauetan:
- a- Gorputzari behin betiko helmuga berrogeita zortziren ondoren eta hil eta hirurogeita hamabi ordu baino lehen eman behar zaionean, 6. artikuluko 5. atalean aurreikusitakoa izan ezik.
- b- Gorpua eraikin publikoetan erakutsiko bada eta azken helmugara iristea heriotzatik 72 ordu baino lehen gertatzen bada.
- d- Heriotzaren kausa eta aldi bereko beste zirkunstantzia batzuengatik usteltzearen hasierako zantzuak nabariak diren edo gertatzea espero den gorpuetan, salbu eta gorpua azken helmugara iristea 24 ordu baino lehen gertatzen bada. . Kontserbazioaren beharra heriotza-agiria sinatu duen medikuak edo beste mediku batek baloratu behar du.
2.- Baltsamatzea derrigorrezkoa izango da kasu hauetan:
- a- Hil eta hirurogeita hamabi ordu igaro ondoren gorpuari behin betiko destinoa eman behar zaionean.
- b- Atzerriko transferentziak, indarrean dauden nazioarteko hitzarmenetan xedatutakoaren kaltetan gabe.
- d- Airez eta itsasoz egindako transferetan.
- e- Kriptan edo berariaz baimendutako beste leku batzuetan egindako ehorzketan.
3.- Artikulu honetako 1.a eta 2.a puntuetan aurreikusitako betebeharrak ez dira aplikatuko izozte-ganberetatik atera eta 12 orduko epean behin betiko destinora eramango diren gorpu izoztuei dagokienez.
Tanatopraxia ez da derrigorrezkotzat jotzen NSMPVn. Era berean, kontserbaziorako eta baltsamatzerako hainbat kasu ezartzen dira, erkidegoen arteko edo nazioarteko transferentzian eta legezko epeak gainditu behar diren kasuetan (kasu judizialak izan ezik) kontuan hartu beharrekoak.
Auraudi osoa kontsultarako (erderaz):
Normativa Sanitaria Mortuoria del País Vasco, Decreto 202/2004
Normativa Sanitaria Mortuoria del País Vasco (Actualización), Decreto 166/2018